Devlet Eliyle Dere Yatağına Toplu Konut Skandalı
antalyahabertakip.com - Türkiye son yıllarda yaşanan sel felaketlerinden ders almamış olacak ki, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) yine dere yatağına konut projesi başlatıyor.
Antalya’nın Çakırlar Mahallesi sınırları içinde, Boğaçayı’nın önemli kollarından biri olan Çandır Çayı yatağında, TOKİ tarafından yürütülecek 6 etaplı sosyal konut projesinin üçüncü etabının ihalesi tamamlandı.
Projede toplam 206 blok, 4.574 sosyal konut, 2 okul ve 1 cami yer alacak. Üçüncü etapta ise 921 konut ve bir ilkokul inşa edilecek.
Ancak uzmanlar ve şehir plancıları uyarıyor: “Bu alan taşkın riski altındaki dere yatağı!”
Afet Raporlarında ‘Yüksek Riskli Alan’ Uyarısı Var
TOKİ’nin konut yapmayı planladığı alan, Antalya İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün 2021 tarihli “İl Afet Risk Azaltma Planı” (İRAP) raporuna göre taşkın tehlikesi yüksek bölgelerden biri olarak tanımlanıyor.
Söz konusu raporda, Antalya’da iklim değişikliğine bağlı olarak anlık şiddetli yağışların arttığı, bu nedenle sel ve taşkın afetlerinin daha sık yaşandığı açıkça belirtiliyor.
Raporda yer alan ifadeler dikkat çekici:
“Yıllık toplam yağış miktarında artış olmamasına karşın, günlük toplam yağış miktarlarının arttığı, şiddetli yağışların daha sık yaşandığı, bu durumun da sel afetlerini tetiklediği görülmektedir.”
Tüm bu bilimsel verilere rağmen TOKİ’nin hazırladığı Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) dosyasında, proje alanının “sel riski bulunmadığı” iddia ediliyor.
Üstelik proje dosyasında, arazi yapısı ve zemin özellikleri hakkında hiçbir bilimsel veri paylaşılmadığı da ortaya çıktı.
Dere Yatağında Eski Kum-Çakıl Ocağı Üzerine Konut!
Uzmanlara göre proje sahası yalnızca taşkın bölgesi değil, aynı zamanda geçmişte kum ve çakıl ocağı olarak işletilen bir dere yatağı.
Mimarlar ve mühendisler, bu tür zeminlerde yapılan yapılaşmanın zemin kayması ve çökmelere açık olduğuna dikkat çekiyor.
Mimarlar Odası Antalya Şubesi’nden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Bilimsel çalışmalar yapılmadan, mevcut afet risk raporları dikkate alınmadan ‘sel riski yoktur’ denilmesi kabul edilemez.
Riskler, yalnızca bir cümleyle ortadan kalkmaz.”
Bursa’daki TOKİ Çöküşü Hatırlatıldı
Mimarlar Odası, geçtiğimiz yıllarda Bursa Mustafakemalpaşa Lalaşahin Mahallesi’nde yaşanan TOKİ faciasını da hatırlattı.
Söz konusu bölgede, zemin sorunları göz ardı edilerek yapılan konutlarda zemin kayması nedeniyle iki blok çökmüş, milyonlarca liralık zarar meydana gelmişti.
Uzmanlar, Antalya’daki Çakırlar Projesi’nin de benzer bir risk taşıdığını vurguluyor:
“Eğer gerekli jeolojik ve hidrolojik analizler yapılmazsa, olası bir sel baskınında yüzlerce konut, okul ve cami zarar görebilir. Bu sadece maddi değil, can güvenliğini de tehdit eden bir durumdur.”
“TOKİ Çakırlar Projesi Yeniden Değerlendirilmeli”
Mimarlar Odası Antalya Şubesi, projeye ilişkin yaptığı açıklamada yer seçiminin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti.
Açıklamada şu çağrılara yer verildi:
“Son yıllarda tropikal iklim koşullarının hüküm sürdüğü Antalya’da, bu tür riskli bölgelerde yapılaşma kararı alınmamalıdır.
Eğer proje bu bölgede devam edecekse, zemin yapısı ve afet riskleri konusunda kapsamlı bilimsel araştırmalar yapılmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.”
Uzmanlardan Tepki: “Devlet Kendi Kurallarını Çiğniyor”
Şehir plancıları ve çevre mühendisleri, TOKİ’nin devletin kendi afet planlarına rağmen bu kararı almasının büyük bir çelişki olduğunu vurguluyor.
Uzmanlar, “Bir yanda afet risk azaltma planı hazırlanıyor, diğer yanda o planın uyardığı bölgeye devlet eliyle konut yapılıyor. Bu, kamu yönetiminde ciddi bir tutarsızlıktır,” değerlendirmesinde bulundu.
Sonuç: Bir Felaketin Zeminini Hazırlamayalım
Türkiye, son yıllarda Bartın, Kastamonu, Rize ve Şanlıurfa gibi illerde yaşanan sel felaketlerinde dere yataklarına yapılan konutların yıkılmasıyla büyük acılar yaşamıştı.
Antalya Çakırlar’da planlanan TOKİ projesi, aynı hatanın yeniden tekrarlanacağı yönünde endişelere yol açtı.
Mimarlar Odası ve çevre örgütleri, “doğanın uyarılarını ciddiye alma zamanı geldi” diyerek yetkililere çağrıda bulundu.
