MMO Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. İbrahim Atmaca: Doğalgazda Menfez Hayat Kurtarır

Uşak ilimizde doğalgaz ana taşıyıcı borularda yaşanan istenmeyen arıza sonrası gazın kesilmesi ardından arızanın giderilmesine müteakip doğalgazın kullanıcılara tekrar verilmesi sonrası yaşanan patlamaları üzüntüyle takip ediyor, bu ve benzer kazaların te

Uşak ilimizde doğalgaz ana taşıyıcı borularda yaşanan istenmeyen arıza sonrası gazın kesilmesi ardından arızanın giderilmesine müteakip doğalgazın kullanıcılara tekrar verilmesi sonrası yaşanan patlamaları üzüntüyle takip ediyor, bu ve benzer kazaların tekrar yaşanmaması için bireysel doğalgaz kullanıcılarının dikkat etmesi gerekli bazı hususlarda uyarılar yapmak istiyoruz. Menfezlerinizi kapatmayınız… Özellikle kombi veya açık gaz yakıtlı ocak gibi cihazların bulunduğu hacimlere yerleştirilen menfezlerin ilk kurulum ve kontroller sonrası özellikle kış aylarında soğuk havanın içeriye girmesini önlemek maksadıyla kullanıcılar tarafından kapatıldığını gözlemliyoruz. Bu menfezler 2 durumda kazaların önlenmesinde ciddi fonksiyona sahiptir. Birincisi, istenmeyen baca gazı tepmelerinde havalandırma sağlayarak daire içerisindeki kullanıcıların karbon monoksit zehirlenmesi neticesinde can kaybı yaşamasının önüne geçmektir. Diğeri ise herhangi bir gaz kesintisi sonrası gaz tekrar hatta verildiğinde, gaz kesme tertibatı bulunmayan açık gaz yakıcılı ocak gibi cihazlardan gaz ortama yayıldığında, yine havalandırma ile gazı dışarıya tahliye etmek, temiz havayı ise hacme almaktır. Bu menfezlerin kullanıcı tarafından kapatılması neticesinde gerek baca gazı tepmesi sonucu kullanıcıların gaz zehirlenmesi yaşaması, gerekse gaz kaçağı durumunda gaz boğulması veya ilk kıvılcımda oluşabilecek patlama sonucu can kaybına varan üzücü sonuçlar yaşanabilmektedir. Menfezin açık bulunması bu üzücü sonuçların önüne geçebilecek önemli bir tedbirdir. Hiçbir cihazın fiyatı insan canından değerli değildir… Bireysel doğalgaz kullanıcılarının güvenlik tertibatı üst düzey olan cihaz ve teknolojileri tercih etmesi de yaşanabilecek kazaların önüne geçebilecek bir diğer tedbirdir. Bu kapsamda özellikle açık gaz yakıcılı ocaklarda eski teknolojiler yerine, yanma gerçekleşmediği durumlarda gaz akışını kesecek tertibatları barındıran ocakların tercih edilmesi önem arz etmektedir. Kombi cihazlarda da gerek gaz kaçağı gerekse baca gazı tepmesi durumunda gerekli kesici tertibatlar ile donanımlı cihaz ve teknolojileri tercih etmek yaşanabilecek istenmeyen kazaları önlemede faydalı olacaktır. Gerek bu tertibatları içeren cihaz ve teknolojilerin kullanımı gerekse bunların sürekli olarak çalışır halde olduğunu sağlamak amaçlı bakımlar ihmal edilmemelidir. Unutulmamalıdır ki hiçbir cihaz veya teknolojinin fiyatı insan canından kıymetli değildir. Doğalgaz kullanımında aşırı özgüvene yer olmamalıdır… Gözlemlediğimiz bir diğer önemli sorunda uzun süredir bireysel doğalgaz kullanan ve hiçbir problem ile karşılaşmamış kullanıcının, “biz yıllardır kullanıyoruz, bir şey olmaz” bakış açısıyla kazaya neden olabilecek birçok tedbiri ihmal etmesidir. Bireysel doğalgaz kullanımında ihmale yer olamayacağı bilinci tüm kullanıcılar tarafından muhakkak benimsenmelidir. Kısacası bireysel doğalgaz kullanımında aşırı özgüvene yer olmamalıdır. Deprem sırasında doğalgaz bağlantıları kopmamalıdır… Deprem sırasında veya hemen sonrasında bina doğalgaz bağlantısının kesilmesi büyük önem taşımaktadır. Deprem sırasında belli büyüklükler sonrası sismik hareketi algılayarak gazın binaya girişini otomatik olarak kesen mekanik koruma vanaları bina girişlerinde mevcuttur ve ilgili yönetmelikler ile de zorunlu tutulmaktadır.  Deprem sırasında bina ana taşıyıcıları zarar görmese ve yıkım oluşmasa dahi oluşabilecek bir gaz kaçağı başta yangın olmak üzere birçok riski barındırmaktadır. Bu nedenle sismik hareketi algılayan gaz kesme cihazı ve gazı kesen selenoid vanalar bu hatlarda önemli rol oynamaktadır. Doğalgaz tesisatında deprem açısından önemli olan bir başka nokta, mutfak fırını, ocak, kombi gibi ev içi cihazların sabit boru tesisatına çok kaliteli tip esnek hortum elemanlar kullanılarak bağlanmasıdır. Esnek hortumlar yeteri kadar uzun olmalı ve cihazın depremdeki hareketlerine kopmadan izin vermelidir. Doğalgaz kaçağı durumunda derhal 187 aranmalıdır… Arzu edilmeyen kazaların önüne geçilebilmesi için doğalgaz kullanan cihazların bakım, onarım ve orijinal yedek parça temininde muhakkak yetkili servis desteğine başvurulmalıdır. Kaçak alarmı varsa bunların çalışıp çalışmadığı belirli aralıklar ile test edilmelidir. Gerek doğalgaz tesisatının gerekse yakıcı cihaz ve bacalarının yılda bir kez kontrol ettirilmesi kazaların önüne geçmede önemlidir. Tüm önlemlere rağmen herhangi bir gaz kaçağı hissedilirse elektrik prizleri ve düğmeleri kesinlikle kullanılmamalı, kaçak daire içerisinde ise daire girişindeki vana bina içerisinde ise bina giriş vanası kapatılmalı, kapı zilleri kullanılmamalı, kapı ve pencerelerin tamamı açılarak ortam havalandırılmalı ve derhal 187 doğalgaz acil hattına haber verilmelidir. Yetkili gaz dağıtım şirketinin müdahalesi sonucu arızanın giderilmesi sonrası yine yetkili şirket gözetiminde gazın açılması istenmeyen kazaların önüne geçecektir.