Sekiz Yıl Sonra Yeniden Kentte: Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali 4.5 Başlıyor
antalyahabertakip.com - Mimarlar Odası Antalya Şubesi tarafından iki yılda bir düzenlenen Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali (IABA), sekiz yıllık bir aranın ardından yeniden mimarlık dünyasının gündemine dönüyor. Türkiye’nin ilk ve tek uluslararası mimarlık bienali olma özelliğini taşıyan etkinlik, 3–9 Kasım 2025 tarihleri arasında “ARADA / In-Between” temasıyla beşinci kez gerçekleştirilecek.
Bienal, Prof. Dr. C. Abdi Güzer başkanlığında, Prof. Dr. Lale Özgenel ve Hazal Türkyılmaz küratörlüğünde; Pil Fabrikası Yerleşkesi ve Mimar Sinan Kongre Merkezi olmak üzere iki merkezde eşzamanlı olarak hayata geçirilecek.
Bir Dönemin Ardından Yeniden Başlangıç: “4.5”
Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali, 2011 yılında “Kesişmeler” temasıyla başladığı yolculuğunu, 2013’te “Şablon”, 2015’te “Geleceği Düşünmek” ve 2017’de “Süreklilik” temalarıyla sürdürmüştü.
2019 yılında yapılması planlanan 5. buluşma ise COVID-19 pandemisi nedeniyle ertelenmişti. Bu uzun aranın ardından yeniden düzenlenen 2025 etkinliği, “4.5” başlığıyla, hem bu kesintiyi hem de yeniden üretime, normale ve düşünsel sürekliliğe dönüş sürecini simgeliyor.
Bienal Başkanı Prof. Dr. C. Abdi Güzer, bu yılki etkinliğin “olağana dönüşün sembolü” olduğunu vurguluyor:
“IABA 4.5, yalnızca bir mimarlık etkinliği değil; küresel belirsizliklerin ortasında yeniden düşünme, yeniden üretme ve yeniden başlama çağrısıdır. Bu bienal, arada olmanın anlamını birlikte keşfetmeye davet ediyor.”
Tema: “ARADA – Yeni Dünya Düzeninde Mimarlık ve Kent”
Değişen dünya düzeni, mimarlığın doğasını ve kentin dokusunu her geçen gün yeniden tanımlıyor. Teknolojik gelişmeler, dijitalleşme, iklim krizi, göç, kimlik ve sosyal dönüşümler; mekânın anlamını dönüştürürken, yeni bir mimarlık dili arayışını da beraberinde getiriyor.
IABA 4.5’in teması “ARADA”, bu dönüşüm sürecinde yerel ile küresel, geleneksel ile çağdaş, fiziksel ile dijital, doğal ile yapay çevre arasındaki akışkan sınırları tartışmaya açıyor.
Küratör Hazal Türkyılmaz, “Arada” temasını şu sözlerle tanımlıyor:
“Aradalık, yalnızca bir geçiş hali değil; yeni fikirlerin, uzlaşmaların ve dönüşümlerin üretildiği yaratıcı bir alandır. Bienal, bu alanı bir fikir laboratuvarına dönüştürmeyi amaçlıyor.”
Disiplinlerarası ve Çok Sesli Bir Buluşma
Bir hafta boyunca Antalya, mimarlığın, sanatın, kent planlamasının ve sosyal bilimlerin kesiştiği canlı bir tartışma alanına dönüşecek.
Bienal kapsamında şu etkinlikler planlanıyor:
Katılımcılar, bugünün dünyasında “arada” olma hâlini tartışarak, mimarlığın geleceğine dair yeni yaklaşımlar geliştirecek.
Pil Fabrikası Yerleşkesi: Endüstri Mirasından Deneyim Alanına
Bienalin ana merkezi olan Pil Fabrikası Yerleşkesi, geçmişin endüstri mirasını geleceğe taşıyan bir yeniden işlevlendirme örneği olarak öne çıkıyor.
Ana serginin yanı sıra, açık çağrı seçkileri, yan sergiler ve deneysel üretim alanları da bu mekânda yer alacak.
Pil Fabrikası, “arada” kavramının somut bir karşılığı olarak, geçmişle geleceğin kesiştiği çok katmanlı bir deneyim alanına dönüşecek.
Mimar Sinan Kongre Merkezi: Entelektüel Buluşmaların Merkezi
Bienalin ikinci durağı olan Mimar Sinan Kongre Merkezi, uluslararası konuşmacılar, paneller ve akademik oturumlarla bienalin entelektüel merkezi olacak.
Farklı ülkelerden katılan mimarlar, şehir plancıları, sanatçılar ve akademisyenler, yeni dünya düzeninde mimarlığın yönünü tartışacak.
Kente ve Mimarlığa Yeniden Bakmak
Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali, yalnızca mimarlık profesyonellerine değil; kent kültürüne, sosyal dönüşüme ve tasarıma ilgi duyan herkese açık bir platform olacak.
Amaç, mimarlığı sergi salonlarının dışına taşıyarak kamusal alanda görünür kılmak, kentin belleğinde kalıcı bir düşünsel zemin oluşturmak.
Mimarlar Odası Antalya Şube Başkanı Hasan Çerçiler, bienalin kente kazandırdığı kültürel değeri şöyle ifade etti:
“IABA, Antalya’nın sadece turizm değil, kültür ve tasarım kenti kimliğini de güçlendiriyor. Sekiz yıl sonra yeniden düzenlenen bu bienal, hem kent hem ülke için önemli bir düşünsel yenilenme fırsatı.”
Küratoryal Yaklaşım: “Arada”yı Yeniden Düşünmek
IABA 4.5, “Yeni Dünya Düzeninde Mimarlık ve Kent” sorusunu merkezine alarak şu konuları tartışmaya açıyor:
Arada olma, zıtlıklar arasında bir uzlaşma zemini yaratabilir mi? Küresel krizler, mimarlığın üretim biçimlerini nasıl dönüştürüyor? Yerel ve küresel ilişkiler, kent kimliğini yeniden nasıl tanımlıyor? Mimarlık, sosyal adalet ve sürdürülebilir yaşam için yeni modeller geliştirebilir mi?Bienal, bu sorular üzerinden eleştirel düşünceyi, yaratıcı üretimi ve disiplinler arası diyaloğu teşvik edecek.
Birlikte Düşünmeye Davet
Sekiz yıl aradan sonra yeniden düzenlenecek olan Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali, geçmişle gelecek arasında köprü kurmayı, mimarlık ve kent üzerine yeni düşünme biçimlerini gündeme taşımayı hedefliyor.
3–9 Kasım 2025 tarihleri arasında Antalya’da gerçekleştirilecek IABA 4.5,
mimarları, sanatçıları, kentlileri ve düşünürleri “arada olmanın” anlamını birlikte yeniden keşfetmeye davet ediyor.
Etkinliğin ana merkezleri Mimar Sinan Kongre Merkezi (MSKM) ve Pil Fabrikası (PF) olacak. Bir hafta boyunca dünyaca ünlü mimarlar, tasarımcılar, akademisyenler, sanatçılar ve öğrenciler Antalya’da bir araya gelerek mimarlığın bugünü ve geleceği üzerine tartışacak.
Açılış ve Konuşmalar
Bienal, 3 Kasım Pazartesi günü IABA 4.5 Açılış Konuşmaları ile başlayacak. Ardından mimarlık dünyasının önemli isimlerinden Suha Özkan, “Mimarlık Ödüllerine Bir Bakış” başlıklı konuşmasını yapacak. Günün devamında Murat Tabanlıoğlu “Arada” sunumuyla sahnede olacak; Ian Ritchie ise “The Value of the Periphery - Before, Between and After” başlıklı konuşmasıyla bienalin temasına farklı bir perspektif kazandıracak.
Ana Sergiler ve Merak Odaları
Bu yılın ana sergileri arasında yer alan “Merak Odaları”, mimarlığın farklı disiplinlerle kesiştiği noktalara odaklanıyor. Sergide Ömer Selçuk Baz, Gabriela Carillo, Chen-yu Chiu, Alper Derinboğaz, Yakup Hazan, Habibeh Madjdabadi, Ahmadreza Schricker, Dürrin Süer, Murat Tabanlıoğlu ve Raha Ashrafi - Marziah Zad gibi isimlerin işleri yer alacak.
Konuşmacılar ve Paneller
Bienalde; Brian Cody, Ebru Erdönmez, Melkan Gürsel, Sergei Tchoban, Nikos Fintikakis, Yasemin Şener, Regina Gonthier ve Michael E. Young gibi isimler farklı başlıklarda konuşmalar yapacak.
Ayrıca üç büyük panel dikkat çekiyor:
“Bürokrasinin Ötesinde: Geçmişin İzleri, Bugünün Meseleleri – Antik Kentler, Yaşayan Yerleşimler” “Kentsel Dönüşüm: Alternatif Arayışlar” “Bu ‘Arada’ Mimarlık Yayıncılığı”Sergiler, Atölyeler ve Ödüller
Bienal kapsamında, Ağa Han Mimarlık Ödülleri 2025, Batı Akdeniz Mimarlık Ödülleri, Prof. Dr. Zekai Görgülü Mimarlık Öğrencileri Yarışması gibi prestijli ödül seçkileri sergilenecek.
Ayrıca “Lütfen Dokunun!” başlıklı atölye, TOBB ETÜ Mimarlık Bölümü tarafından düzenlenecek. İstanbul Planlama Ajansı, Antalya Bilim Üniversitesi, Mimarlar Odası, Mimarlar Derneği 1927 ve Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası da çeşitli sergi ve etkinliklerle bienalde yer alacak.
Sanatçılar bölümünde ise Murat Germen, Oğuz Yalım, Heval Zeliha Yüksel, Andra Panait, Ayhan Tomak ve Sergei Tchoban gibi isimlerin işleri izleyicilerle buluşacak.
Kente Yayılan Bir Bienal
6 Kasım Perşembe günü “Kent Yürüyüşü – Kapıdan İçeri” etkinliğiyle katılımcılar, kentin dokusunu mimari bir perspektifle deneyimleme fırsatı bulacak.
Bir hafta boyunca açık olacak bienal alanları, mimarlığın farklı katmanlarını, dönüşen mekanları ve arada kalmış hikâyeleri keşfetmek isteyen herkese açık olacak.
Tarih: 3–9 Kasım 2025
Yer: Mimar Sinan Kongre Merkezi (MSKM) & Pil Fabrikası (PF), Antalya
Giriş: Tüm etkinlik ve sergiler halka açık
