Mustafa Balcı “Kentsel Dönüşüm Yapı Stokunun İyileştirilmesi İçin Kullanılmalıdır”

Bildiğiniz Üzere Türkiye, Dünyanın en etkin Deprem kuşaklarının üzerinde bulunmaktadır.

Bildiğiniz Üzere Türkiye, Dünyanın en etkin Deprem kuşaklarının üzerinde bulunmaktadır. Bununla birlikte açıklanan bir araştırmaya göre ülkemizde 550 adet diri fay hattı bulunmaktadır. Bu faylar yüzyıllardır aynı yerde oldukları gibi, belirli periyotlarda, tahmin edemediğimiz zamanlarda deprem üretmektedirler. Deprem; etkilerinden korunmamız gereken bir doğa olayıdır. Korunma yöntemi ise yapıların mühendislik bilimi verileri ışığında, deprem riski değerlendirilerek yapılmasıdır. Yağmur yağdığında açtığınız şemsiye ne ise, deprem etkilerine karşı yapacağımız sağlam yapılar da odur. Sorun fay hatlarında ve ortaya çıkan depremde değil, yıkılan yapıların deprem karşısında güvensiz olmalarındadır. Sorunu fay hatlarında ve depremde aramak yerine, depreme karşı nasıl, dayanıklı yapılar üretebiliriz ona odaklanmalıyız. Bir faya, bir kente odaklanmak yerine, SEFERBERLİK halinde, deprem riskini nasıl azaltabiliriz ona çalışmalıyız. Dünyanın en etkin deprem kuşaklarından birinin üzerinde bulunan ülkemizde; depreme karşı dayanıklı yapı yapılmasını, vatandaşlarımızın depreme karşı hazırlıklı olmasının sağlanmasını,  depremden korunma yollarının anlatılmasını ve toplumda afete hazırlık bilincinin yaygınlaştırılmasını çalışmalıyız. İzmir’de yaşanan deprem ve yıkılan binalardan anlaşıldığı üzere;  aynı deprem ivmelerine maruz kalan ve aynı zemin koşulları üzerinde bulunan yapılardan bazıları tamamen yıkılırken ki can kayıplarının tamamı bu yapılarda oluşmuştur, binaların büyük çoğunluğu ayaktadır. Anlaşılıyor ki; 1999 deprem yönetmeliği ve 2001 yılında İzmir ve Antalya’nın da aralarında bulunduğu 19 ilde uygulanmaya başlayan yapı denetim sistemi, yapı kalitemizi belli bir seviyeye getirmiştir. Tabii ki aksayan yönlerini konuşuyoruz, tartışıyoruz ancak bu istatistiği görmezden gelemeyiz. Bilimin, mühendisliğin ve teknolojinin kullanıldığı, denetimin gerçekleştiği binalar ayaktadır. Yaşanacak depremde can kayıplarını azaltmak için yapılacak olan; fayları, zemin koşullarını veya depremle ilgili, mesnetsiz yer, zaman, şiddet tahminlerini tartışmak değildir. Yapılacak olan; İmar Barışı adıyla çıkarılan yasayla, tümüyle kaçak olarak yapılan yapıların deprem güvenlikleri yapı sahiplerinin beyanına bırakılmıştır. Kaçak olarak yapılan yapıların deprem güvenlikleri yoktur. İmar barışından yararlanmış tüm yapıların deprem tahkikleri yapılmalıdır. Projeli ve projesi zamanının deprem yönetmeliklerine uygun olarak yapılan ve ruhsatlandırılan yapıların zaman içerisinde yıprandıklarını biliyoruz… Zamanla yapılarda kullanılan donatılar (çelik) paslanabilir ve betonun taşıma gücü zayıflayabilir… Bu tür yapılar incelenmeli, gerekiyorsa onarım ve güçlendirme projeleri yapılarak depremde yıkılmayacak şekilde güçlendirilmelidir.